Θεραπεία-σοκ στο ΕΣΥ

 Οι τεχνοκράτες της τρόικας εκτιμούν ότι οι δαπάνες Yγείας αποτελούν αυτήν τη στιγμή τη μεγαλύτερη απειλή για την εκτέλεση του προϋπολογισμού και είναι πολύ εύκολο να τον ωθήσουν σε εκτροχιασμό.
Ο χώρος της Υγείας έχει σειρά στο μαχαίρι της τρόικας (ΔΝΤ, ΕΚΤ, ΕΕ), μετά την κοινωνική ασφάλιση και την αγορά εργασίας. Η δραστική περικοπή των δαπανών υγείας βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας

Ο χώρος της Υγείας έχει σειρά στο μαχαίρι της τρόικας (ΔΝΤ, ΕΚΤ, ΕΕ), μετά την κοινωνική ασφάλιση και την αγορά εργασίας. Η δραστική περικοπή των δαπανών υγείας βρίσκεται στην κορυφή της ατζέντας των ελεγκτών της ελληνικής οικονομίας, οι οποίοι θεωρούν ότι το δημόσιο σύστημα περίθαλψης με τον τρόπο που λειτουργεί σήμερα είναι ένα πηγάδι χωρίς πάτο. Την άποψη αυτή φαίνεται να ασπάζεται μερικώς και η ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου.

Σε πρόσφατη συνάντησή τους με Ελληνες υπουργούς οι τεχνοκράτες της τρόικας δεν έκρυψαν την ανησυχία τους ότι οι δαπάνες υγείας αποτελούν αυτή τη στιγμή τη μεγαλύτερη απειλή για την εκτέλεση του προϋπολογισμού και είναι πολύ εύκολο να τον ωθήσουν σε εκτροχιασμό.
Πρώτη φάση

Στόχος της υπουργού Υγείας Μ. Ξενογιαννακοπούλου ο περιορισμός της σπατάλης, η οποία υπολογίζεται στο 30% των δαπανών.

Η κυβέρνηση, βάσει και των κατευθύνσεων του μνημονίου που υπέγραψε για την ενεργοποίηση του μηχανισμού στήριξης της οικονομίας, έχει ήδη αναλάβει πρωτοβουλίες για τη συγκράτηση σε πρώτη φάση των δαπανών που αφορούν την υγεία, την περίθαλψη και το φάρμακο και νέες παρεμβάσεις πρόκειται να δρομολογηθούν τις προσεχείς ημέρες. Ομως το σφοδρότερο κύμα μέτρων για την περικοπή των δαπανών υγείας αναμένεται το φθινόπωρο, ενώ μέχρι το τέλος του έτους ο απόλυτος έλεγχός τους θα περάσει στο υπουργείο Οικονομικών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Στον σχεδιασμό του υπουργείου Υγείας βρίσκεται ένα εκτεταμένο πρόγραμμα κατάργησης, συγχώνευσης και αλλαγής χρήσης νοσοκομειακών και κάθε είδους υγειονομικών μονάδων.
Η αρμόδια υπουργός Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου μιλάει για νέα αρχιτεκτονική του ΕΣΥ, η οποία θα συμβαδίσει με τη νέα αρχιτεκτονική του κράτους που θα προκύψει από το σχέδιο «Καλλικράτης».
Στο πλαίσιο της νέας αρχιτεκτονικής προβλέπεται η λειτουργία των νοσοκομείων όλη την ημέρα, παρά το γεγονός ότι μετά δυσκολίας λειτουργούν σήμερα μέχρι το μεσημέρι λόγω έλλειψης προσωπικού, όπως επίσης και η καθιέρωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας, αξιοποιώντας τις υπάρχουσες δομές του ΕΣΥ, του ΙΚΑ και άλλων ασφαλιστικών ταμείων.
Στόχος είναι το δίκτυο πρωτοβάθμιας φροντίδας να αποφορτίσει τα νοσοκομεία που μέχρι σήμερα αναλαμβάνουν και αυτόν τον ρόλο, όμως η αναγκαία αυτή τομή προγραμματίζεται σε μια περίοδο που το υπάρχον σήμερα υποτυπώδες σύστημα συρρικνώνεται περαιτέρω.
Ο Οργανισμός Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών αποφάσισε πρόσφατα να διακόψει τη συνεργασία του με 1.350 γιατρούς, που αντιστοιχούν στο 30% του δυναμικού του, ενώ στον αέρα βρίσκεται ακόμα η ανανέωση συμβάσεων των 887 γιατρών του ΙΚΑ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι για τις περισσότερες εξετάσεις στα ιατρεία του ΙΚΑ οι ασφαλισμένοι κλείνουν ραντεβού με ορίζοντα πολλών μηνών.
Τα μέτρα για το μαχαίρι στις δαπάνες της υγείας θα εφαρμοστούν με τέσσερις δέσμες μέχρι το τέλος του έτους.
Τον Οκτώβριο
Τα κρας-τεστ της μεταρρύθμισης
Τον Οκτώβριο αναμένεται η πιο δύσκολη φάση της μεταρρύθμισης, που θα έχει τετραπλή επιδίωξη:
Την αναδιάρθρωση των μονάδων υγείας σε όλη τη χώρα με βάση και τη νέα χωροταξία του «Καλλικράτη. Στο πλαίσιο αυτό θα γίνουν συγχωνεύσεις και αλλαγές στις χρήσεις μονάδων στην Αττική και την Περιφέρεια.
Την καθιέρωση της πρωτοβάθμιας υγείας με προσάρτηση των ιατρείων του ΙΚΑ στο ΕΣΥ και δημιουργία ενιαίου δικτύου, στο οποίο θα μετέχουν όλες οι υπάρχουσες δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας.
Την απόσχιση του κλάδου υγείας των ασφαλιστικών ταμείων από το υπουργείο Εργασίας και την απορρόφησή του από το υπουργείο Υγείας.
Τον ηλεκτρονικό έλεγχο της συνταγογράφησης και την αναμόρφωση της λίστας φαρμάκων.
Η τελευταία δόση της μεταρρύθμισης στο τέλος του έτους θα αφορά κανόνες και ρυθμίσεις για τον χώρο της ιδιωτικής υγείας.
Προσλήψεις

• Εκφράζεται η εκτίμηση ότι παρότι προς το παρόν ο χώρος της Υγείας έχει εξαιρεθεί από το πάγωμα των προσλήψεων -μέχρι το τέλος του καλοκαιριού αναμένεται η πρόσληψη 3.000 νοσηλευτών-, δύσκολα θα ξεφύγει από το δεύτερο κύμα περιορισμού του δημόσιου τομέα που θα εκδηλωθεί το τρίτο τρίμηνο του 2011, με στόχο την εξοικονόμηση 600 εκατ. ευρώ από κατάργηση φορέων και οργανισμών.
• Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τις απαιτήσεις των ελεγκτών της τρόικας στον προϋπολογισμό του 2011 θα υπάρχουν αναλυτικές προβλέψεις για τις δαπάνες των νοσοκομείων και θα προβλέπεται ανώτατο όριο εξόδων.

Δικαίωμα βέτο
Ο υπουργός Οικονομικών θα αποφασίζει για τις δαπάνες
Σύμφωνα με την υποχρέωση της Ελλάδας απέναντι στους δανειστές θα πρέπει να υπάρξει περικοπή δαπανών 20% τη διετία 2010-2011 και τόσο η υπουργός Υγείας Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου όσο και ο συναρμόδιος για θέματα φαρμάκου υπουργός Ανδρέας Λοβέρδος πιστεύουν ότι ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί με τον περιορισμό της σπατάλης, η οποία υπολογίζεται στο 30% επί των συνολικών δαπανών.
Ομως όπως φαίνεται η τρόικα έχει προβλέψει και μια δικλίδα ασφαλείας σε περίπτωση που οι διαρθρωτικές παρεμβάσεις και τα σκληρά μέτρα των υπουργών δεν αποφέρουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Πηγές από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αναφέρουν ότι μέχρι το τέλος του χρόνου ο απόλυτος έλεγχος των δαπανών υγείας θα περάσει με δικαίωμα βέτο στον υπουργό Οικονομικών Γιώργο Παπακωνσταντίνου, και σε αυτές δεν θα δικαιολογούνται υπερβάσεις, παρά μόνο στην περίπτωση που κάτι τέτοιο έχει προβλεφθεί εξαρχής. Ως εκ τούτου, στο εξής ο ρόλος του υπουργείου Υγείας θα περιοριστεί στο να προσαρμόζει τις πολιτικές του στο εκάστοτε ύψος χρηματοδότησης από τον προϋπολογισμό.
Παρεμβάσεις
Κατά τα λοιπά, οι ελεγκτές εμμένουν σε συγκεκριμένες διαρθρωτικές παρεμβάσεις που περιλαμβάνουν την υιοθέτηση νέων μηχανισμών ελέγχων των δαπανών, την ενθάρρυνση της χρήσης φαρμάκων αντιγράφων, η οποία στην Ελλάδα φτάνει στο 13%, ενώ στη Γερμανία στο 50%, την ηλεκτρονική παρακολούθηση της συνταγογράφησης των γιατρών, τη μηχανοργάνωση των νοσοκομείων και την υιοθέτηση διπλογραφικού συστήματος λογιστικού ελέγχου, ενώ μεταξύ των απαιτήσεων περιλαμβάνεται και η χρηματοοικονομική διαχείριση των νοσοκομειακών μονάδων, δηλαδή με κριτήρια ιδιωτικής επιχείρησης.
ΗΛΙΑΣ ΜΑΡΟΥΤΣΗΣ
maroytsis@pegasus.gr