
Ο πρώτος άνθρωπος που αναγνώρισε επίσημα και τίμησε δεόντως τονΚοσμά στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα ήταν ο Αλή Πασάς. Ο Αλής μέχρι το τέλος του με πολλές πράξεις έδειξε ότι θεωρούσε τον Άγιο Κοσμά πρόσωπο μεγάλου κύρους και με ακτινοβολία χωρίς όρια θρησκευτικού δόγματος. Ήταν αυτός που μετά τον απαγχονισμό του Αγίου στο Καλικόντασι (χωριό κοντά στο Φίερι της Αλβανίας) έχτισε μοναστήρι αφιερωμένο στον Κοσμά με τον τάφο του, έκανε λαϊκούς εράνους στην Αλβανία και στην Ήπειρο, εξέδωσε φιρμάνια, οργάνωσε επίσημες τελετές προς τιμή του στα Γιάννινα, φρόντισε να συνταχθεί η Ακολουθία του και γενικά έγινε ο αναβιωτής της μνήμης του. Και όλα αυτά τα έπραξε ο Αλής, χρόνια πολλά προτού το Πατριαρχείο τον ανακηρύξει σε άγιο (η ανακήρυξη έγινε στην Κων/λη στις 9-8-1961)! Ο Αρ. Βαλαωρίτης γράφει: «Εν Καλικοντασίω του Μπερατίου, ένθα ο ιερομάρτυς υπέστη του δι' αγχόνης θανάτου, ήγειρον ο Αλή Πασάς ιδίοις αναλώμασι περικαλή ναόν».