Ο Αριστοτέλης (αρχ. Αριστοτέλης. Στάγειρα 384 - Χαλκίδα 322 π.Χ.) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και πολυεπιστήμονας, γιος του Νικομάχου, ο οποίος πέθανε νωρίς και την κηδεμονία του, την ανέλαβε ο Πρόξενος από τον Αταρνέα.[1] Σε ηλικία 17 ετών εισέρχεται στην Ακαδημία του Πλάτωνα, στην Αθήνα, και παραμένει εκεί έως τα 37 του έτη και συνδέεται τόσο με τον ίδιο τον Πλάτωνα, όσο και με τον Εύδοξο, τον Ξενοκράτη και άλλους στοχαστές.[2] Τα έργα του αναφέρονται σε πολλαπλά είδη επιστημών, όπως φυσική, βιολογία, ζωολογία, μεταφυσική, λογική, ηθική, ποίηση, θέατρο, μουσική, ρητορική, πολιτική κ.ά, τα οποία συνιστούν το πρώτο ολοκληρωμένο σύστημα στη Δυτική Φιλοσοφία.
Μετά τον θάνατο του Πλάτωνα, φεύγει από την Αθήνα και κατόπιν εντολής του Φιλίππου, αναλαμβάνει τη διδασκαλία του Μεγάλου Αλεξάνδρου.[3] Σύμφωνα με την Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα: «ο Αριστοτέλης υπήρξε ο πρώτος γνήσιος επιστήμονας στην ιστορία... και κάθε κατοπινός επιστήμονας του οφείλει κάτι»[4] Ως διδάσκαλος του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο Αριστοτέλης, απέκτησε διάφορες ευκαιρίες και αφθονία προμηθειών. Έτσι, ίδρυσε μια βιβλιοθήκη στο Λύκειο, η οποία έγινε αρωγός στην παραγωγή εκατοντάδων έργων του. Το γεγονός ότι υπήρξε μαθητής του Πλάτωνα, τον οδήγησε στις απόψεις του πλατωνισμού, αργότερα, όμως, μετά τον θάνατο του Πλάτωνα, οδηγήθηκε, περισσότερο, σε εμπειρικές μελέτες και μετατοπίζεται από τον πλατωνισμό στον εμπειρισμό.[5] Πίστευε ότι οι ιδέες και οι γνώσεις όλων των λαών βασιζόταν, τελικά, στην αντίληψη. Στις απόψεις του, για τις φυσικές επιστήμες, βασίστηκαν πολλά έργα του. Μαζί με το δάσκαλό του Πλάτωνα αποτελεί σημαντική μορφή της φιλοσοφικής σκέψης του αρχαίου κόσμου, και η διδασκαλία του διαπερνούσε βαθύτατα τη δυτική φιλοσοφική και επιστημονική σκέψη μέχρι και την Επιστημονική Επανάσταση του 17ου αιώνα. Υπήρξε φυσιοδίφης, φιλόσοφος, δημιουργός της λογικής και ο σημαντικότερος από τους διαλεκτικούς της αρχαιότητας. To σύνολο της επιρροής του, συχνά τον κατατάσσει μεταξύ των κορυφαίων παγκοσμίων προσωπικοτήτων όλων των εποχών με τη μεγαλύτερη επιρροή, μαζί με τον δάσκαλο του, τον Πλάτωνα, και τον μαθητή του, τον Μέγα Αλέξανδρο
Ο Αριστοτέλης όρισε και διερεύνησε τις έννοιες πολίτης και πολιτεία . Σύμφωνα με τον φιλόσοφο, όσα πολιτεύματα αποσκοπούν στο κοινό συμφέρον είναι ορθά, ενώ όσα εξυπηρετούν αποκλειστικά το συμφέρον των αρχόντων ανήκουν στις παρεκκλίσεις των ορθών πολιτευμάτων. Στη συνέχεια αρχίζει να εξετάζει τα είδη των πολιτευμάτων.
Επακριβώς δε καθορισθέντων τούτων, συνακολουθεί το προς έρευναν περί τας πολιτείας ζήτημα, πόσαι τον αριθμόν και ποίαι την φύσιν είναι, και κατά πρώτον αι ορθαί εκ τούτων· διότι αι παρεκβάσεις θα καταδειχθούν (25) ακριβώς εξ αυτού του καθορισμού των ορθών πολιτειών.
Αφού λοιπόν «πολιτεία» και «πολίτευμα» είναι ταυτόσημα, το πολίτευμα δε είναι η κυρίαρχος των πόλεων εξουσία, κατ' ανάγκην δε η κυρίαρχος αύτη εξουσία εκπροσωπείται ή υπό του ενός ή υπό των ολίγων ή υπό των πολλών, όταν μεν ο είς ή οι ολίγοι ή οι πολλοί προς το κοινόν συμφέρον άρχουν, κατ' ανάγκην (30) αι πολιτείαι αύται είναι ορθαί, αι δε πολιτείαι, καθ' ας η αρχή ασκείται προς το ίδιον συμφέρον ή του ενός ή των ολίγων ή των πολλών, παρεκβάσεις. Διότι το ζήτημα τίθεται ούτως: ή δεν είναι πολίται οι μετέχοντες της πολιτικής κοινωνίας, ή είναι, οπότε πρέπει να κοινωνούν του συμφέροντος. Ονομάζομεν δε συνήθως την μεν μοναρχίαν την αποβλέπουσαν εις το κοινόν συμφέρον β α σ ι λ ε ί α ν, την αρχήν αφ' ετέρου των ολίγων μεν, (35) πλειόνων δε του ενός, α ρ ι σ τ ο κ ρ α τ ί α ν (ή διά το ότι άρχουν οι άριστοι ή διά το ότι προς το άριστον της πόλεως άρχουν), όταν δε υπό των πολλών ασκήται η εξουσία και προς το κοινόν συμφέρον, ονομάζομεν το πολίτευμα διά του κοινού πασών των πολιτειών ονόματος, π ο λ ι τ ε ί α. (Και η απορία αύτη είναι εύλογος· διότι είς μεν ή ολίγοι (40) ενδεχόμενον είναι να υπερβαίνουν τους άλλους κατ' αρετήν, δύσκολον όμως οι πολλοί [1279b] να μετέχουν εν ίσω βαθμώ πάσης της αρετής, πλην της πολεμικής, διότι αύτη κατ' εξοχήν εις το πλήθος προσιδιάζει. Διά τον λόγον δ' ακριβώς τούτον την κατ' εξοχήν κυρίαρχον εν τω πολιτεύματι τούτω θέσιν έχει η τάξις των πολεμιστών· διό και των αξιωμάτων μετέχουν ενταύθα μόνον οι δικαιούμενοι να φέρουν τα όπλα). Παρεκβάσεις δε των ειρημένων πολιτειών είναι, της βασιλείας μεν (5) η τυραννίς, της αριστοκρατίας δε η ολιγαρχία, της δε πολιτείας η δημοκρατία· διότι η μεν τυραννίς είναι μοναρχία προς το συμφέρον του μοναρχούντος, η ολιγαρχία προς το συμφέρον των ευπόρων, η δε δημοκρατία προς το συμφέρον των απόρων, (10) ουδεμία δε τούτων προς το κοινόν συμφέρον.ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου